Kunstenbond wint rechtszaak omtrent schijnzelfstandigheid lid balletorkest

Kunstenbond wint rechtszaak omtrent schijnzelfstandigheid lid balletorkest
Datum: 08-12-2021 Tags: Rechtszaak, Schijnzelfstandigheid, ZZP,

15 februari 2021 - Kunstenbond heeft de rechtszaak gewonnen rondom een schijnzelfstandig lid van Het Balletorkest. In een rechtszaak van collegavakbond FNV omtrent schijnzelfstandigheid bij Deliveroo wordt ook dit oordeel geveld.

De belangenvereniging wijst erop dat zonder passend alternatief de afbouw van de zelfstandigenaftrek de sociale positie van zelfstandigen verzwakt, terwijl de coronacrisis juist schreeuwt om versterking. „Dat Nederland tot op heden geen eigen visie heeft ontwikkeld op de arbeidsmarktpositie van zelfstandigen, nekt ons nu”, aldus VZN-voorzitter Cristel van de Ven.


 

“Een vaste remplaçant (plaatsvervanger) binnen een orkest bleek een schijnzelfstandige vanwege de definitie van de arbeidsovereenkomst: verrichten van arbeid, ontvangen van loon en een gezagsverhouding." 

Jelle J. de Boer | manager BVIK

 

ZOMAAR OP STRAAT NA JAREN TROUWE DIENST

Ho­bo­ïst en rem­pla­çant Do­ri­ne Schoon is vol­gens de rech­ter fei­te­lijk in dienst bij Het Bal­let­or­kest, de vaste be­ge­lei­dings­part­ner van Het Na­ti­o­na­le Bal­let en het Ne­der­lands Dans The­a­ter, en werk­te voor­heen als schijn­zelf­stan­di­ge.

De zaak kwam in een stroom­ver­snel­ling van­we­ge het feit dat Do­ri­ne in april 2020 zon­der gel­di­ge reden plot­se­ling op straat werd gezet door Het Bal­let­or­kest, na ja­ren­lang te heb­ben ge­speeld als twee­de ho­bo­ïs­te. Ze was vaste in­val­ler en aan­vul­ling bij grote pro­duc­ties. Toen de werk­ge­ver plot­se­ling liet weten dat Do­ri­ne niet meer ge­vraagd zou wor­den wend­de zij zich tot haar vak­bond, de Kun­sten­bond.

Vol­gens de wet DBA had Do­ri­nes een dienst­ver­band bij het Bal­let­or­kest. Maar zij had geen ar­beids­over­een­komst omdat Het Bal­let­or­kest tot die tijd al­leen maar met free­lan­cers op basis van op­dracht­over­een­kom­sten wilde wer­ken. In feite was er spra­ke van schijn­zelf­stan­dig­heid. De Kun­sten­bond span­de hier­op een rechts­zaak aan tegen het Bal­let­or­kest, met als eis dat de op­zeg­ging van de ar­beids­over­een­komst wordt ver­nie­tigd en Do­ri­ne’s sa­la­ris vol­le­dig wordt door­be­taald, in­clu­sief rente.

DIENSTVERBAND IS BEWEZEN

Op 10 fe­bru­a­ri 2021 oor­deel­de de Kan­ton­rech­ter dat er hier dui­de­lijk spra­ke is van een ar­beids­over­een­komst en niet van een op­dracht­over­een­komst. Zo was er spra­ke van ar­beid ge­du­ren­de enige tijd, van loon én van een ge­zags­ver­hou­ding. Dit be­te­kent dat Do­ri­ne in dienst blijft van de werk­ge­ver Het Bal­let­or­kest en heeft recht op ach­ter­stal­lig loon. Vol­gens de wet is er dan spra­ke van een dienst­ver­band.

Vol­gens de rech­ter is het ir­re­le­vant is of Do­ri­ne en het or­kest de in­ten­tie had­den een dienst­ver­band aan te gaan, of een op­dracht­over­een­komst. Een dienst­ver­band ont­staat als de wijze waar­op de werk­zaam­he­den wor­den uit­ge­voerd vol­doen aan cri­te­ria van de ar­beids­over­een­komst vol­gens de wet.

GEBREK AAN HANDHAVING HOUDT WERKGEVERS BUITEN SCHOT

De Kun­sten­bond ziet dat er in de cul­tuur­sec­tor erg veel men­sen in een schijn­zelf­stan­di­ge con­struc­tie wer­ken. Werk­ge­vers be­spa­ren daar­mee veel geld op pri­mai­re en se­cun­dai­re ar­beids­voor­waar­den waar­on­der va­kan­tie­da­gen, va­kan­tie­geld, pen­si­oen, door­be­ta­ling loon bij ar­beids­on­ge­schikt­heid etc.

Hoe­wel er vaker wordt ge­steld dat er veel on­dui­de­lijk­heid heerst over de wet DBA, is deze hel­der over wan­neer er spra­ke is van een dienst­ver­band. Het ge­brek aan hand­ha­ving houdt een sys­teem in stand waar­bij de smal­ste schou­ders de hoog­ste ri­si­co’s dra­gen en cao af­spra­ken wor­den ont­we­ken.

Deze uit­spraak be­wijst dat in­di­vi­du­e­le rechts­za­ken tot ar­beids­over­een­kom­sten kun­nen lei­den. Dit kan be­te­ke­nen dat veel meer free­lan­cers fei­te­lijk werk­ne­mer zijn en daar­mee ook rech­ten op­bou­wen die af­dwing­baar zijn. De sa­men­loop met de uit­spraak rond­om schijn­zelf­stan­dig­heid bij De­li­veroo ver­sterkt de in­druk dat deze on­ei­gen­lij­ke ar­beids­re­la­tie haar einde nabij is.

DORINE VERTELT IN REACTIE OP DE UITSPRAAK:

‘Na­tuur­lijk is het fijn om deze zaak ge­won­nen te heb­ben. Maar de groot­ste winst voor mij zou zijn als er nu een dia­loog ge­start wordt tus­sen rem­pla­çan­ten en or­kes­ten. Ja­ren­lang zijn rem­pla­çan­ten het vang­net ge­weest van or­kes­ten, rem­pla­çan­ten heb­ben het mo­ge­lijk ge­maakt dat alle con­cert­pro­gram­ma’s über­haupt kon­den wor­den uit­ge­voerd.

Het wordt tijd dat er an­ders­om ook een vang­net komt. Dit is ont­zet­tend nodig voor al die rem­pla­çan­ten die nu bui­ten de boot val­len en ner­gens recht op heb­ben, en zich van­we­ge de nog al­tijd heer­sen­de angst­cul­tuur niet dur­ven uit te spre­ken.’


Bron: Kunstenbond